Przelewy burzowe a środowisko. Jak zrzuty wpływają na stan polskich rzek?
12/06/2023
Jeden ulewny deszcz to aż kilka tysięcy metrów sześciennych wody (wraz z zanieczyszczeniami) trafiających do kanalizacji. Taka ilość nie może pozostać bez wpływu na stan rzeki, do której odprowadza się ścieki. W jaki sposób przelewy burzowe wpływają na środowisko i… czy rzeczywiście jesteśmy skazani na zanieczyszczanie wód i brak kontroli nad tym procesem? Sprawdź, co można zrobić już teraz, by poprawić tę sytuację.
Z czego wynikają problemy ze zrzutami burzowymi w Polsce?
Pierwszy z problemów dotyczących przelewów burzowych jest dość uniwersalny. Pojawia się nie tylko w Polsce, lecz także w innych krajach wykorzystujących kanalizację ogólnospławną.
Chodzi o skład ścieków – wraz z wodą deszczową do środowiska trafia coraz więcej zanieczyszczeń: zużytych środków higienicznych czy przedmiotów wykonanych z plastiku. Gdy projektowano przelewy burzowe, zakładano, że zrzuty będą stosunkowo czyste. Ewentualne zanieczyszczenia będą gromadziły się w dolnej części odpływu, a woda deszczowa, jako lżejsza substancja, w górnej.
Obecnie jest inaczej – jeśli większe odpady nie zostaną zatrzymane i odseparowane w odpowiednim miejscu, trafią do rzeki i spowodują pogorszenie jej stanu.
Drugi problem ze zrzutami burzowymi jest mniej oczywisty – nie wynika ze sposobu działania przelewów burzowych, lecz z polskich przepisów prawnych. Firmy wodociągowo-kanalizacyjne wielokrotnie zwracały uwagę na to, że do określania limitów używa się liczby (krotności) zrzutów w ciągu roku. Nie ma natomiast znaczenia, ile wody trafia do odbiornika i jakie jest stężenie zanieczyszczeń.
Jak przelewy burzowe wpływają na środowisko?
W Polsce istnieje obecnie ponad 300 przelewów burzowych, a liczba miast powyżej 10 tysięcy mieszkańców, w których wykorzystuje się kanalizację ogólnospławną, wynosi ponad 200. To oznacza, że do wód powierzchniowych nawet kilkanaście razy w roku trafiają nieoczyszczone ścieki.
Za sprawą zrzutu następuje zmiana stanu wód – poziom rzeki gwałtownie się podnosi. Nawet taka krótkotrwała zmiana narusza równowagę ekologiczną zbiornika.
Odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków do naturalnych cieków wodnych ma również długotrwałe negatywne konsekwencje. To przede wszystkim deficyty tlenu wynikający z biodegradacji zanieczyszczeń, zmętnienie wody utrudniające przeprowadzanie procesów fotosyntezy, a także większe stężenie mikroplastiku, metali czy patogennych drobnoustrojów.
Jak inne kraje radzą sobie z problemem negatywnego wpływu przelewów burzowych na środowisko?
Gdzie znajdują się przelewy burzowe w okolicy? Ilu zrzutów dokonuje się w nich rocznie? To pytania, na które w Polsce trudno uzyskać odpowiedź.
Wiele miejsc, w których ścieki trafiają do rzek, jest niezewidencjonowanych – niektóre zanieczyszczenia zrzuca się nawet nielegalnie. Jakie są tego konsekwencje? Przykładów nie trzeba szukać daleko – wystarczy przypomnieć sobie gorączkowe poszukiwania winnych katastrofy ekologicznej na Odrze. Był ogromny problem z ustaleniem, co i w jakich ilościach zrzucano do rzeki.
Rozwiązanie jest kosztowne i pracochłonne, ale proste – to dokładne ewidencjonowanie oraz monitorowanie przelewów burzowych. Inspiracją dla takich działań może być przykład z hrabstwa Yorkshire w Wielkiej Brytanii. Powstała tam ogólnodostępna strona internetowa, na której każdy zainteresowany sprawdzi lokalizację i działanie przelewów burzowych.
Inteligentna komora przelewu burzowego i kraty podczyszczające – rozwiązanie, które możesz zastosować od zaraz
Na zmianę przepisów prawnych i skuteczniejszy monitoring przelewów burzowych trzeba będzie prawdopodobnie jeszcze długo poczekać. W ofercie Ecol-Unicon mamy dwa rozwiązania, które już teraz pomogą poprawić stan wód i ograniczyć zanieczyszczenia trafiające do rzek. Co ważne, firmy wodociągowo-kanalizacyjne mogą je wdrożyć również w przypadku istniejących przelewów burzowych, a nie tylko tych dopiero powstających.
Inteligentna komora przelewu burzowego to mechanizm, który w razie potrzeby podnosi się lub opuszcza – dzięki temu zatrzymuje wodę opadową lub powoduje wpuszczenie jej do kanalizacji. Takie rozwiązanie ma dwa zastosowania: po pierwsze firmy wodociągowo-kanalizacyjne mogą w ten sposób ograniczyć roczną liczbę zrzutów, by zmieścić się w wyznaczonym w przepisach limicie. Po drugie inteligentna komora pozwala także zmniejszyć objętość zanieczyszczeń odprowadzanych do odbiornika (dzięki monitoringowi i opomiarowaniu).
A co z jakością ścieków odprowadzanych do odbiornika? Tu pomocna będzie zintegrowana z inteligentną komorą krata podczyszczająca. Skutecznie zatrzymuje ona większe zanieczyszczenia – dzięki temu do rzeki trafiają ścieki pozbawione np. pozostałości po środkach higienicznych. Krata podczyszczająca jest niezwykle łatwa w obsłudze. Jej pracę kontroluje automatyka sterująca, która w razie potrzeby uruchamia czyszczenie kraty.
Dowiedz się więcej na temat rozwiązań Ecol-Unicon dla kanalizacji ogólnospławnej.
Ile można zaoszczędzić dzięki wdrożeniu naszych rozwiązań? Oszczędności wynikają przede wszystkim ze zmniejszenia opłat za zrzut ścieków. Przedstawiciele firm wodociągowo-kanalizacyjnych mogą to dokładnie obliczyć – w tym celu udostępniliśmy bezpłatny kalkulator.
Po wpisaniu podstawowych danych narzędzie oblicza koszty zainstalowania inteligentnej komory. Umożliwia również analizę objętości i liczby zrzutów po wprowadzeniu zmian.
Wypróbuj nasz kalkulator i wykonaj pierwszy krok w kierunku lepszej kontroli nad zrzutami burzowymi!