Zbiornik retencyjny – kiedy jest potrzebny i jak go zaprojektować?

W wyniku globalnych zmian klimatycznych oraz źle prowadzonych działań melioracyjnych widoczne są niekorzystne trendy w środowisku przyrodniczym. Obserwacje z ostatniego 50-lecia wskazują na nasilanie się okresowych niedoborów wody na obszarze Polski. Rozwiązaniem w tej sytuacji może być budowa zbiorników retencyjnych. 

Zbiorniki retencyjne pełnią wiele funkcji, z których najważniejsze to dostarczanie wody w okresach jej niedoboru czy zapobieganie powodziom. Utworzenie takiego sztucznego zbiornika wody ma także znaczący wpływ na lokalne środowisko naturalne, może on również stanowić część elektrowni wodnej zaopatrującej w prąd i wodę daną okolicę. Tego typu rezerwuary wody mogą stanowić także atrakcję rekreacyjną i turystyczną np. dla miłośników żeglugi lub kąpieli.

Na co powinniśmy zwrócić uwagę przy wyborze zbiornika retencyjnego?

Przystępując do projektowania zbiornika retencyjnego, konieczne są takie dane na temat zlewni, takie jak jej lokalizacja, wielkość, stopień uszczelnienia oraz zagospodarowania wody.

• Znajomość lokalizacji planowanej inwestycji ma znaczenie ze względu na konieczność określenia natężenia deszczu, które jest ściśle powiązane z położeniem geograficznym.
• Informacje dotyczące sposobu zagospodarowania wody w zlewni pozwolą na dobór odpowiedniego systemu podczyszczania, jednak istotny jest również planowany sposób wykorzystania wody opadowej, gdyż w wielu przypadkach instalacje wymagają wysokich parametrów podczyszczonej deszczówki.
• Znając stopień uszczelnienia oraz powierzchnię zlewni możliwe jest wyznaczenie spływu powierzchniowego ze zlewni. Duże znaczenie w procesie projektowania zbiornika retencyjnego ma planowany sposób zagospodarowania wody opadowej i zasada pracy zbiornika retencyjnego.

Aby zapobiec niedoborom wody opadowej, ważne jest zaprojektowanie odpowiedniej wielkości zbiornika. Istotne są tu przede wszystkim informacje na temat maksymalnego dopływu wód opadowych oraz zapotrzebowania na wodę.

Dla systemów kanalizacji deszczowej źródłem wytycznych jest norma PN-EN 752. W przypadku zlewni skanalizowanej poniżej 200 hektarów lub systemów o czasie przepływu poniżej 15 minut, wielkość zbiornika powinna być taka, aby przejąć wody opadowe czy roztopowe, które spadną na dany teren w określonej ilości w danej jednostce czasu. Wartość tę należy pomniejszyć o ilość wód, które odpłyną ze zbiornika czy zostaną zinfiltrowane do gruntu.

Aby ułatwić proces projektowania zbiorników retencyjnych, możemy wykorzystać Kalkulator doboru zbiornika. To narzędzie, za pomocą którego możemy w szybki i łatwy sposób dobrać odpowiednie dane do zbiornika przy użyciu najbardziej miarodajnych danych opadowych pochodzących z Polskiego Atlasu Natężeń Deszczów.

Innowacja – zbiorniki HYDROZONE

HYDROZONE to innowacyjne podejście do problemu retencji oraz systemów deszczowych z możliwością wyposażenia ich zaawansowane technologicznie moduły. Zmagazynowana woda jest naturalnym źródłem wody miękkiej, która idealnie nadaje się do zastosowania w celach komunalnych w miastach i gminach, przemyśle i obiektach komercyjnych, jak również w budownictwie mieszkaniowym.

Dzięki temu zapewniamy sobie znaczące oszczędności, dzięki wykorzystaniu zgromadzonej wody do celów komunalnych. To także rozwiązanie zgodne z normami prawnymi, ułatwiające ponadto uzyskanie dofinansowania z programów unijnych, takich jak Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.

Przykład wdrożenia: zbiornik retencyjny z podczyszczalnią hydrofitową w Łodzi

Inwestycja w Łodzi stanowi doskonały przykład nowoczesnego podejścia do projektowania zbiorników retencyjnych, które nie tylko pełnią funkcję techniczną, ale także wzbogacają lokalne środowisko. W ramach tej inwestycji zbiornik został wyposażony w złoża i roślinność hydrofitową, co nie tylko zapewnia walory estetyczne, ale przede wszystkim podnosi skuteczność oczyszczania wód opadowych.

Dzięki zastosowaniu tego typu rozwiązań zbiornik nie tylko chroni przed zalaniami, ale także poprawia jakość wód powierzchniowych, filtrując wodę spływającą z okolicznych osiedli. To szczególne połączenie technologii z naturą zostało docenione na poziomie krajowym – inwestycja otrzymała nagrodę Smart City Poland Award 2024 w kategorii ochrona środowiska.

Takie podejście jest doskonałym przykładem błękitno-zielonej infrastruktury, która coraz częściej pojawia się w polskich miastach. Dzięki odpowiednio dobranej roślinności hydrofitowej, skuteczność procesu podczyszczania wód opadowych jest znacząco wyższa, a cała konstrukcja wpisuje się w założenia zrównoważonego rozwoju.